لید: قوانین مربوط به خانواده به روز شده‌اند اما این روزها بیشتر ما از آن اطلاعی نداریم به طور مثال بیشتر ما نمی‌دانیم که طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی حضانت کودک دختر یا پسر به مادر واگذار شده است. این نداستن قانون البته در ابعاد دیگر زندگی هم وجود دارد ما در این گزارش سعی داریم تا ابهامات شما را درباره حضانت کودکان برطرف کنیم.
پدر یا مادر مساله این است؟
ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی حضانت و نگهداری طفلی را که پدر و مادر او جدا از هم زندگی می‌کنند تا هفت سالگی به مادر و پس از آن به پدر واگذار کرده است. بر حسب تبصره ماده مذکور که در تاریخ ۸ آذر ۱۳۸۲ به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است: بعد از هفت سالگی در صورت وجود اختلاف حضانت کودک با رعایت مصلحت او به تشخیص دادگاه است.
بر این اساس حضانت کودک پس از هفت سالگی به طور مطلق به پدر واگذار نمی‌شود بلکه هرگاه بین پدر و مادر طفل در مورد حضانت او دچار اختلاف شوند معیار تعیین حضانت‌کننده صرفا مصلحت کودک است. گاهی دادگاه تشخیص می‌دهد که پدر صلاحیت نگهداری از فرزند را ندارد و این حق به مادر داده می‌شود.
ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی هم می گوید نگهداری طفل هم حق و هم تکلیف والدین است. این درحالی است که اگر دادگاه تصمیم بگیرد که حضانت فرزند به طور مثال به عهده مادر است، مادر نمی‌تواند از او سرباز زند و آن را به دیگری واگذار کند. به طور دقیق‌تر اگر حضانت از فرزند حق شما باشد شما می‌توانید از حق خود بگذرید اما اگر تکلیف شما باشد نمی‌توانید از آن شانه خالی کنید.
از طرف دیگر شما به عنوان پدر و مادر می‌توانید با یکدیگر بر سر نگهداری فرزند خود توافق کنید اما اگر این توافقتان بر خلاف مصلحت کودک باشد دادگاه می‌تواند رای مخالفی به آن بدهد.
همچنین اگر توافق بر واگذاری حضانت بین پدر و مادر صورت گیرد و این توافق به مصلحت طفل باشد دادگاه می‌تواند مطابق با این توافق عمل کند و حکم به تغییر حضانت‌کننده صادر کند.
آیا بعد از طلاق می‌توان فرزند را ملاقات کرد؟
از مهم‌ترین سوالاتی که درباره حضانت کودکان مطرح است، دیدار پدر یا مادر بعد از طلاق با کودک خویش است. پدر یا مادر پس از تشخیص دادگاه و گرفتن حضانت نمی‌توانند دیگری را از ملاقات با فرزند خود محروم کند مگر اینکه پدر یا مادر دچار مشکل حادی باشد که در اینصورت با تشخیص دادگاه محرومیت از ملاقات صورت می‌گیرد. به طورکلی اما هر كدام از والدين كه طفل تحت حضانت او نيست، حق ملاقات طفل خود را دارد. تعيين زمان و مكان ملاقات و جزیيات مربوط به آن در صورت اختلاف بين والدين با محكمه است. با توجه به این ماده هر یک از والدين اين حق را دارند كه در فواصل معين با كودك خود ملاقات كنند و حتي فساد اخلاقی مادر يا پدر هم باعث نمي‌شود از ملاقات وي با فرزندش جلوگيري شود.
در صورتي كه ميان پدر و مادر درباره مدت ملاقات و نحوه آن توافق شده باشد، طبق همان توافق عمل مي‌شود. بنابراین اگرچه در مورد انصراف از حضانت امکان توافق وجود ندارد؛ اما در خصوص چگونگی ملاقات می‌توان توافق کرد.
در بحث پیرامون این مقاله شرکت کنید!