سند رسمی چه مزایای قانونی برای طرفین دارد؟

سند رسمی چه مزایای قانونی برای طرفین دارد؟

• 1398/04/04
• تیم تحریریه عرفان

برای ایجاد نظم در معاملات و توافقات لازم است برای هر قراری یک سند تنظیم شود تا دو طرف بر مبنای آن عمل کنند. توافقی که میان دو طرف انجام شود و به صورت کتبی نوشته شود سند عادی محسوب می‌شود اما اسناد رسمی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شوند و مزایایی به همراه خود دارند. ویژگی تنظیم رسمی سند آن است که باید توسط مأمور رسمی تنظیم اسناد تهیه شود و آن مأمور دارای صلاحیت تنظیم باشد. برای مثال صلاحیت می‌توان به این مثال اشاره کرد که تنظیم گواهی فوت در صلاحیت اداره ثبت احوال است و در دفترخانه ممکن نیست اما بسیاری از اسناد دیگر فقط باید در دفتر اسناد رسمی نوشته شود. همچنین قوانین کشور باید در ضمن تنظیم و متن آن رعایت شده باشند.

برخی از مزایای حقوقی سند رسمی را در ادامه خواهیم گفت.

تاریخ تنظیم سند رسمی نسبت به همه اعتبار دارد

تاریخ تنظیم سند رسمی نه تنها نسبت به طرفین معامله اعتبار دارد بلکه نسبت به همه‌ی اشخاص دیگر هم معتبر است. این بدان معناست که اگر تاریخ تنظیم اسناد عادی با سند رسمی مربوط به همان توافق، تناقض داشته باشند، تاریخ سند رسمی ارجحیت و اعتبار دارد. برای نمونه اگر فردی به شما خودرویی را بفروشد و سپس همان خودرو را با سند عادی به شخص دیگری واگذار کند، همچنان تاریخ سند رسمی اعتبار داشته و استناد به سند رسمی خواهد شد.

سند رسمی برای جانشین رسمی طرفین هم معتبر است

سند رسمی علاوه بر شخص طرفین معامله، نسبت به جانشین‌های قانونی آن‌ها نیز معتبر است. پس اگر یکی از طرفین سند پس از معامله فوت شوند، ورثه‌ی آن‌ها نیز عهده دار سند و مزایای آن خواهند بود. این موضوع در خصوص وکالت رسمی افراد به دیگران هم رخ می‌دهد.

انکار و تردید در سند رسمی ممکن نیست

انکار و تردید در سند رسمی امکان‌پذیر نیست. در مواجهه با اسناد رسمی اصل و فرض بر اصالت سند است و اگر یکی از طرفین ادعای عدم اعتبار سند را بکند، تنها می‌تواند مدعی جعل آن شود که در این حالت نیز اثبات این ادعا با طرف مدعی است. بایگانی دفترخانه‌ها پشتوانه‌ی خوبی برای بررسی اسناد هستند و در سال‌‌های اخیر با کامپیوتری شدن ثبت اغلب اسناد، این امکان در دسترس‌تر است. حالت دیگر آن است که یکی از طرفین مدعی پایان اعتبار قانونی سند شود، مثلا وجه سند پیشتر پرداخت شده باشد یا تاریخی به عنوان مدت توافق ذکر شده باشد و منقضی شده باشد.

به صورت کلی سند عادی باید اصالتش اثبات شود، در غیر این چندان نمی‌تواند قابل استناد باشد. فرد که به سند عادی استناد می‌کند باید در تکاپوی اثبات اصالت آن باشد و طرف‌های دیگر می‌توانند به سادگی منکر سند شوند. وقتی یک سند عادی می‌تواند اعتبار سند رسمی را پیدا کند که ضخصی که سند عادی علیه وی اقامه شده اصالت آن را پذیرا باشد یا در دادگاه ثابت شود که وی آن سند را امضا کرده است.