قتل غیر عمد چه شرایطی دارد و مجازات آن چیست؟

قتل غیر عمد چه شرایطی دارد و مجازات آن چیست؟

قتل غیر عمد چه شرایطی دارد و مجازات آن چیست؟

جنایات یا در علم حقوق که به جرائم علیه تمامیت جسمانی اشخاص، شناخته می شود، حالت های مختلفی دارد. اما شدید ترین نوع جنایتی که می تواند رخ دهد، قتل است که در نهایت سبب سلب حیات مقتول می شود.

جنایت قتل، در اکثرا مواقع، بازتاب وسیعی از احساسات و اخبار را به همراه داشته که با توجه به شرایط و اوضاع و احوال جرم  نیز تعقیب قضایی را به دنبال دارد. قتل با توجه به نوع ارتکاب جنایت و قصد مرتکب، ممکن است عمد یا غیر عمد رخ دهد. فردی که دست به قتل عمد بزند، در صورت اثبات آن به قصاص نفس یا در مواردی به دیه محکوم می شود.

حال این که قتل غیر عمد، چه شرایطی دارد و در چه صورتی یک قتل، عمدی محسوب نمی شود و اگر فردی مرتکب قتل غیر عمد شود، چه مجازاتی در انتظار او است، در این مقاله به بررسی آن می پردازیم.

انواع قتل غیر عمد

طبق قانون مجازات اسلامی، قتل به دو دسته عمدی و غیر عمدی تقسیم می شود. قتل غیر عمدی نیز خود شامل قتل شبه عمد و قتل خطای محض است. در ادامه ابتدا شرایط قتل شبه عمد و سپس خطای محض را مورد بررسی قرار می دهیم.

با توجه به اهمیت بالای پرونده های جنایی خصوصا قتل، حتما در این زمینه حتی الامکان، از کمک وکیل تخصصی حوزه قتل کمک بگیرید و یا مشاوره با وکیل مجرب در این حوزه داشته باشید تا بتوانند کمک شایانی به حل مشکل پرونده شما نمایند.

قتل شبه عمد و شرایط آن

همانطور که گفته شد، یکی از انواع قتل غیر عمدی، شبه عمد بوده که در قانون مجازات به بررسی شرایط آن پرداخته شده است. حالت هایی که یک قتل غیر عمد، شبه عمد محسوب شود، می توان موارد زیر را متصور شد:

حالت اول

بر اساس بند الف ماده 291 قانون مجازات اسلامی، در قتل شبه عمد، باید این موضوع ثابت شود که فرد قاتل یا مرتکب جنایت، از قبل هیچ قصدی برای کشتن مقتول نداشته است. در واقع از لحاظ حقوقی یعنی همان قصد نتیجه که در نهایت منجر به کشته شدن طرف مقابل شده را نداشته است. اما در عین حال، فرد مرتکب جنایت، قصد صدمه زدن و آسیب جسمی به مقتول را داشته است. علاوه بر این که رفتار مرتکب که همان صدمه زدن به طرف مقابل بوده، نوعا کشنده نباشد. حتی اگر ثابت شود که قاتل، قصدی برای کشتن مقتول نداشته اما رفتار وی در نوع خود، رفتاری کشنده باشد، دیگر قتل غیر عمد نخواهد بود و در اینجا، نوع قتل، عمدی است.

مانند وقتی که پدر یا مادر فرزندشان را برای تنبیه می‌خواهند کتک بزنند. کتک زدن عموما باعث مرگ نیست اما ممکن است در یک کودک باعث گرفت جان وی شود.

حالت دوم

حالت دیگر از قتل شبه عمد، بر اساس ماده 291 قانون مجازات اسلامی، حالتی که شخص نسبت به موضوع جهل داشته باشد. مثلا می‌خواسته رفتاری را نسبت به یک شیء یا حیوان انجام دهد اما بعدا متوجه شده که در اشتباه بوده و آن عمل را روی یک انسان انجام داده است.

حالت سوم

حالت سوم زمانی است که قتل به سبب تقصیر مرتکب (مشروط بر آن که از روی قصد و از نوع کشنده نباشد) واقع شده باشد. اگر به زبان ساده بخواهیم بگوییم، همان عدم مهارت، غفلت و مسامحه منطور است. مثلا تصادفات رانندگی که به جان باختن افراد منجر شود در این دسته‌اند چون عمل رانندگی کشنده نیست و این اتفاق هم از روی عدم مهارت یا غفلت رخ داده است. خطای پزشکی منجر به مرگ هم می‌تواند در این دسته باشد.

مجازات قتل عمد شبه عمدی

همان‌طور که در هر سه حالت دیدید، فرد قاتل نیت کشتن کسی را نداشته و با یک سری اشتباه باعث مرگ شده است. در این حالت قتل غیر عمدی بوده و مجازات قصاص لحاظ نمی‌شود. در عوض فرد قاتل به پرداخت دیه و نیز تحمل حبس محکوم می‌شود.

قتل خطای محض و شرایط آن

نوع دیگر از قتل غیر عمد، قتل خطای محض است که در سه حالت زیر ممکن است رخ دهد:

1.    وقتی که عمل قتل در حالت خواب یا بیهوشی رخ دهد. مثلا شخصی بر اثر غلتیدن در خواب باعث مرگ فرد دیگر شود.

2.    قتلی که توسط فرد صغیر یا مجنون رخ دهد نیز خطای محض است چون از روی عقل و تصمیم و شعور نبوده است.

3.    حالتی که شخص قصد کشتن کسی را ندارد و قصد انجام عمل منجر به قتل هم ندارد و کسی را برای انجام عمل روی او در نظر ندارد اما منجر به مرگ شود. مثلا شکارچی برای شکار خود تیر می‌زند اما بر حسب خطا به یک انسان برخورد کرده و باعث مرگ می‌شود. دقت کنید که آن فرد مقتول اصلا هدف فرد نبوده است

مجازات قتل خطای محض

قتل خطای محض فقط مستوجب پرداخت دیه است و قصاص ندارد. اما در این وضعیت، پرداخت دیه بر عهده‌ی عاقله‌ی مرتکب قتل است که شامل بستگان مرد قاتل به ترتیب ارث مثل پدر، پدر بزرگ، فرزند پسر، برادر، عمو، دایی و … است.

قتل‌های غیر عمد در دادگاه کیفری ۲ بررسی و تعقیب می‌شود که با حضور یک قاضی در هر شهرستان تشکیل می‌شود و هر یک از طرفین می‌توانند حداکثر دو وکیل به دادگاه معرفی کنند.

قتل در تصادفات رانندگی

یکی از موارد ارتکاب جنایت قتل، در حالت تصادفات رانندگی است که فرد مرتکب به دلیل بی توجهی خود در زمان رانندگی منجر به فوت عابر پیاده و طرف مقابل تصادف می کند. حال این پرسش مطرح می شود که وقوع قتل در تصادفات رانندگی، عمدی محسوب می شود یا غیر عمدی؟

در تصورات اشتباهی که در خصوص قتل در تصادفات می شود، به این شکل بیان می شود که راننده مقصر، به دلیل ارتکاب قتل، قصاص می شود. اما بر اساس قانون، قتل در این شرایط نوعی قتل غیر عمد محسوب می شود و راننده مرتکب، به مجازات قصاص محکوم نمی شود.

در واقع اگر قتل در حالت تصادف با وسیله نقلیه به سه حالت زیر، رخ دهد، غیر عمد محسوب می شود:

  • بی احتیاطی یا بی مبالاتی راننده مرتکب( منظور از بی احتیاطی، یعنی همان انجام فعل ممنوع و غیر قانونی و خطرناک بوده مانند رانندگی کردن با سرعت غیر مجاز. بی مبالاتی نیز این مفهوم را دارد که ترک فعل به رانندگان توصیه شده است اما راننده خاطی برخلاف آن عمل می کند، نظیر عدم توجه به سرعت تعیین شده در محدوده تصادف و رانندگی با این شرایط).
  • عدم رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی
  • عدم مهارت راننده که می تواند ناشی از عدم توانایی راننده در رانندگی یا نداشتن گواهینامه رانندگی است.

اهمیت داشتن وکیل در پرونده های قتل

پرونده های قتل، از این حیث حائز اهمیت هستند که بحث جان انسان ها در میان است و از طرفی فرد یا افرادی جان خود را از دست داده و از طرف دیگر نیز فرد یا افرادی، اتهام قتل به آنها وارد شده است و همه این موارد باید در نهایت برای احقاق حقوق طرفین به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد.

وکیل متخصص در دعاوی قتل که سال ها تجربه در وکالت چنین پرونده هایی دارد، به مراتب قطعا می تواند به موکل خود جهت احقاق حقوق وی کمک شایانی کند. در تعداد قابل توجهی از پرونده های قتل در سالیان اخیر، اثبات شده است که فرد مرتکب به دلیل داشتن وکیل خوب و با رعایت موارد قانونی و بر اساس عدالت، رفع اتهام شده یا قتل عمدی که نسبت به وی وارد شده است، تبدیل به قتل غیر عمدی شده و از مجازات قصاص نفس رهایی پیدا کرده است.

در هر صورت شما می توانید بهترین دفتر وکالت و یا بهترین وکیل حوزه قتل را با بررسی ها و تحقیقات کافی پیدا کنید و در نهایت بتوانید مشکل حقوقی خود که البته بسیار مهم و جدی است را برطرف کنید.

بهره مندی از خدمات تخصصی موسسه حقوقی عرفان

موسسه حقوقی عرفان، راهنما و همراه شما در دعاوی حقوقی و کیفری است و می توانید به صورت تخصصی سوالات حقوقی خود را با ما در میان بگذارید تا وکلا مجموعه با بهترین شرایط ممکن به شما مشاوره حقوقی بدهند.

این موسسه با مدیریت دکتر عرفان اسماعیلی، وکیل پایه یک دادگستری، در کنار وکالت در دعاوی حقوقی به صورت تخصصی در امور مربوط به شرکت ها و فرآیند ثبت آنها بیش از دو دهه فعالیت مستمر دارد.

عمده خدمات و تخصص این موسسه در حوزه ثبت انواع شرکت های تجاری در داخل و خارج از کشور، ثبت انواع برند های تجاری و غیره است که در این حوزه می توانید مشاوره حقوقی با وکلا مجرب موسسه داشته باشید.

سوالات متداول

قتل در چه صورتی غیر عمد است؟

قتل در صورتی که شرایط عمدی بودن مانند کشنده بودن رفتار مرتکب و قصد و نیت برای کشته شدن مقتول و شرایط دیگر را نداشته باشد، غیر عمدی است.

در صورتی که قاتل نیت کشتن طرف مقابل را نداشته اما رفتار وی نوعا کشنده باشد، آیا قتل در این شرایط عمدی است؟

در این شرایط قتل می تواند عمدی باشد.

قتل در حالت تصادفات رانندگی مجازات اعدام دارد؟

قتل در تصادفات رانندگی جزو قتل غیر عمد محسوب می شود. 

  • اشتراک در:

نظرات و دیدگاه شما

مطالب مرتبط

ثبت شرکت رایگان
ثبت شرکت

ثبت شرکت رایگان

ثبت شرکت رایگان به این معناست که متقاضی صرفاً قصد بهره گیری از خدمات موسسات حقوقی یا ثبتی را نداشته باشد چراکه ثبت شرکت در سامانه هزینه های اداری، روز

ادامه خواندن
مراحل انتقال سهام متوفی
سایر نوشته ها

مراحل انتقال سهام متوفی

سهام قسمتی از اموال و سرمایه به جا مانده اشخاص است. اوراق بهادار و سهام متوفی بعد از مرگ او مانند دیگر اموال و سرمایه او بین وارث

ادامه خواندن
رفع پلمپ واحدهای صنفی به چه صورت است؟
سایر نوشته ها

رفع پلمپ واحدهای صنفی به چه صورت است؟

پلمپ واحد های صنفی به معنی عدم اجازه فعالیت واحد مربوطه می باشد که به دلایل متعددی این امر توسط مراجع مربوطه صورت می گیرد. در صورت انجام برخی اقدام

ادامه خواندن