اساسنامه شرکت به منزله‌ی سندی است که به آن هویت می‌بخشد. همچون شناسنامه و کارت ملی که اسناد هویت بخش برای یک فرد طبیعی هستند، اساسنامه اعتبار و هویت شخص حقوقی شرکت را می سازد و به این ترتیب می توان گفت مهم ترین رکن شرکت سهامی همین اساسنامه است.
اساسنامه شرکت چیست؟
اساس در واژه به معنای پایه و بنیان است. اساسنامه را می‌توان نامه‌ای دانست که اصول بنیادین تشکیل یک شرکت رو تبیین کرده باشد. اساسنامه به طور کلی می‌تواند قانونی باشد که برای گرداندن یک اداره، شرکت، انجمن، حزب یا … نگاشته و به کار می‌رود.
در شرکت‌ها اساسنامه روابط شرکا با یک دیگر را تنظیم می‌کند. همچنین حدود اختیارات مجمع های عمومی و هیئت مدیره، تکلیف سود و زیان شرکت و در صورت نیاز مدت زمان انحلال شرکت را مشخص می‌کند. اساسنامه در واقع باید طوری تنظیم شود که با خواندن آن بتوان فهمید هدف شرکت از تأسیس و فعالیت چیست و در راه کار خود چه خط مشی‌ای را دنبال می‌کند. وظایف مدیران و اعضای شرکت در آن مشخص می‌شود و بدیهیست که مواردی که در اساسنامه بیاید برای کلیه‌ی اعضای شرکت رعایت آن لازم است.
آیا همه‌ی شرکت‌ها نیاز به اساسنامه دارند؟
ماده‌ی ۳۷ قانون تجارت بیان می‌دارد که «شرکت باید دارای اساسنامه‌ای باشد که نکاتی در آن تصریح شده باشد.». ماده‌ی ۸ لایحه قانونی اصلاح بخشی از قانون تجارت (مصوب ۱۳۴۷) نیز می‌گوید «طرح اساسنامه باید با قید تاریخ به امضاء موسسین رسیده و شامل موارد مشخصی باشد.».
کلیه‌ی شرکت‌های سهامی عام و سهامی خاص باید دارای اساسنامه باشند. اما شرکت‌های با مسئولیت محدود، تضامنی و نسبی به جای اساسنامه نیاز به سندی به نام شرکت‌نام دارند و چند و چون آن در ماده‌ی ۱۹۷ قانون تجارت آمده است.
اساسنامه‌ی شرکت باید شامل چه مواردی باشد؟
مطابق قانون، اساسنامه باید موارد زیر را شامل شود:
- در یک اساسنامه قبل از هر چیز باید نام شرکت و نوع آن مشخص و تعیین گردد. مثلا : اساسنامه شرکت ….. سهامی خاص .
- موضوع شرکت
- مدت شرکت، در صورتی که شرکت برای مدت معینی تشکیل شود.
- مرکز اصلی شرکت و شعب آن :
- مقدار سرمایه شرکت و مقدار قیمت سهام.
- نوع سهام ( درصورتی که شرکت سهامی باشد) ، سهم الشرکه یا سهام آن
- هیئت های اداره و تفتیش
- تعیین مدیران شرکت و مسئولیت و اختیارات و حق الزحمه مدیران و صاحبان حق امضاء.
- وظایف و ماموریت های شرکت
- پیش بینی شرایط تغییرات در سرمایه شرکت ( مثلا کاهش یا افزایش سرمایه شرکت سهامی و یا حق تقدم در خرید سهام )
- تعیین مجامع عمومی ، طرق تصمیم گیری در مجامع.
- تعیین ارکان شرکت
- هیات مدیره
- عده اعضاء هیات مدیره
- مدت مدیریت مدیران
- سهام وثیقه مدیران
- حد نصاب و اکثریت لازم جهت رسمیت جلسات هیات مدیره
- صورت جلسات هیات مدیره
- اختیارات هیات مدیره
- تعیین مدیر عامل
- تعیین بازرسین شرکت
- امور مالی و حساب های شرکت
- انحلال شرکت و تصفیه
- طریق تغییر اساسنامه
چطور اساسنامه‌ی شرکت را تنظیم کنیم؟ آیا نیازی به وکیل هست؟
اساسنامه‌ی شرکت طرحیست که باید توسط بنیان‌گذارن و تیم اولیه‌ی تأسیس شرکت نوشته شود. توصیه ما آن است که نسخه‌ی اولیه را همین افراد بنویسند اما برای ارائه و نهایی‌سازی اساسنامه حتما از مشاوران حقوقی برای زوایای آشکار و پنهان حقوقی آن کمک بخواهید تا با یک کلمه یا عبارت اشتباه اداره‌ی شرکت را به سختی نیندازید. وکلا و کارشناسان موسسه‌ی حقوقی تدبیر توسعه‌ی عرفان آماده ارائه مشاوره حقوقی در خصوص کلیه‌ی مراحل ثبت شرکت و نیز تنظیم اساسنامه‌ی آن هستند.
در بحث پیرامون این مقاله شرکت کنید!