علامت تجاری یا همان برند در قوانین ایران چیست؟

علامت تجاری یا همان برند در قوانین ایران چیست؟

• 1404/06/23
• تیم تحریریه عرفان

در گذشته بسیاری از محصولات تولیدی انحصاری داشتند یا شاید اصلا تولیدکننده‌ی آن چندان اهمیتی نداشت اما در بازار رقابتی امروز تولیدکننده‌های مختلف برای محصولاتی مشابه وجود دارند و تلاش می‌کنند برای مشخص‌کردن هویت خود، از برند خود نهایت محافظت و مراقبت را بکنند. به همین دلیل، ثبت برند، امری ضروری محسوب می شود که لازم است فرآیند آن با کمک وکیل متخصص در این حوزه، انجام شود. در این مقاله، می خواهیم با علامت تجاری یا برند در قوانین جدید ثبت برند در ایران، آشنا شویم.

تعریف برند و علامت تجاری در قانون سابق

 علامت تجاری یا همان چیزی که معمولا از آن به «برند» تعریف می‌شود چه تعریف حقوقی دارد و جایگاه برند در قانون چیست؟
در قانون سابق؛ یعنی قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386، علامت تجاری یا برند، این گونه تعریف شده بود که علامت تجاری (Trade Mark) نشانی است که قادر است کالاهای تولیدی در یک بنگاه یا توسط یک شخص را از دیگر کالاها تمایز دهد.

همچنین طبق این قانون، ثبت برند یا علامت در ایران اختیاری است ، مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد . با این وجود، به دلیل مزایا و فوایدی که ثبت برند دارد، تجار و موسسات تجاری ، علائم خود را به ثبت می رسانند.
شاید در نگاه اول این اختیاری بودن ثبت علامت تجاری بسیاری را از فکر آن بیرون آورد اما ثبت نبودن نشان شما همانند آن است که فرزندی را بزرگ کنید اما بگویید مادر یا پدرش نیستید. خیلی ساده وقتی علامت تجاری و برند شما معروف شد دیگران می‌توانند از آن سوء استفاده کنند و قانون هم نمی‌تواند حمایتی از شما بکند.
نمونه‌ی معروف این سوء استفاده را می‌توانید در نام برخی از رستوران‌های مشهور ایران ببینید. گاهی نامی مانند «اکبر جوجه» بسیار معروف می‌شود اما با پارادوکسی روبرو می‌شویم که می‌بینیم این نام در سراسر کشور شعبات متعدد دارد اما همگی می‌گویند تنها شعبه‌ی معتبر این نام هستند! این دقیقا نمونه‌ ثبت نشدن علامت تجاری یا ثبت شدن دیرهنگام آن توسط دیگرانی‌ست که مالک آن نیستند.

قانون حمایت قوی و خوبی از علائم ثبت شده را داشت. حق استفاده‌ی انحصاری از یک علامت تجاری ثبت شده، به کسی تعلق دارد که آن را ثبت کرده است. این فرد می‌تواند یک شخص حقیقی، چند شخص حقیقی یا شخص حقوقی باشد. همچنین قانون به صراحت روش‌های تقلب در این زمینه را مسدود می‌کند. طبق قانون سابق ثبت برند و علائم تجاری، نمی‌توان نشانی را که عینا یا به طرز گمراه‌کننده‌ای مشابه علامت دیگری باشد را به ثبت رساند. حتی اگر در هنگام ثبت علامت هم این تقلب رخ دهد و بعدا شکایتی ثبت شود، ثبت‌کننده و شاکی به محکمه فراخوانده می‌شوند و در صورت اثبات ثبت تغییر می‌کند.
ثبت علامت تجاری علاوه بر حق انحصاری استفاده از آن می‌تواند مزایای دیگری هم داشته باشد. ثبت شدن علامت شرکت‌ها را تشویق می‌کند بیش از پیش در محصولات نوآوری و تمایز به وجود آورند. در آینده ممکن است جزو دارایی‌های ارزشمند کسب و کار شود و با سپردن اجازه استفاده به اشخاص ثالث منبع درآمد هم بشود. همچنین در قراردادهای اعطای نمایندگی بخشی ضروری و مهم است.

تعریف برند و علامت تجاری در قانون جدید

در حال حاظر، جدید ترین قوانین ثبت برند در ایران، قانون حمایت از مالکیت صنعتی، مصوب 1403 است. تا قبل از تصویب این قانون، قانون قبلی همان قانون ثبت اختراعات و علائم تجاری مصوب 1386 برای برند های تجاری، قابلیت اجرا داشت. اما طبق ماده 150 قانون حمایت از مالکیت صنعتی، قانون سابق، نسخ گردید و دیگر نمی توان به آن استناد نمود.

تعریف برند در ماده 95 قانون جدید ثبت علائم تجاری، اینطور بیان شده است که هر نشان قابل رؤیتی است که کالا­ها یا خدمات اشخاص را از هم متمایز می­ سازد. اشخاصی که اقدام به ثبت فوری برند خود می کنند، به نوعی علامت تجاری منحصر به خود را از سوء استفاده دیگران، حفظ می کنند.

علاوه بر این که در ماده 96 قانون مزبور، به موارد ممنوعه ثبت برند نیز اشاره شده است که متقاضیان به ثبت رساندن علامت تجاری، باید توجه داشته باشند که علامت مورد انتخابی آنها، جزء موارد ممنوعه، نباشد.

ثبت برند و علامت تجاری در موسسه عرفان

موسسه حقوقی تدبیر توسعه عرفان با به کارگیری وکلا و کارشناسان متعدد، کلیه خدمات حقوقی و ثبتی در حوزه ثبت برند تجاری را در حداقل زمان انجام می دهد. این موسسه ثبت فوری برند، ثبت آنلاین برند و ثبت ارزان علامت تجاری و سایر خدمات در این زمینه را به صورت تخصصی و در بهترین شرایط ممکن، انجام می دهد.

به همین منظور، متقاضیان برای دریافت مشاوره رایگان در رابطه با ثبت فوری برند و نشان تجاری، می توانند از طریق راه های ارتباطی و یا شماره تماس 02188547860  با ما در تماس باشند.